سندروم مفصل فاست چیست و چگونه درمان میشود؟

مفاصل بین مهره‌ای فاست، مفاصلی هستند که از طریق زوائد مفصلی بخش قوس مهره‌ای ایجاد می‌شوند. هر مهره در ستون فقرات از طریق چهار مفصل فاست به مهره‌های بالایی و پایینی مجاور خود اتصال می‌یابد. حرکات طبیعی ستون مهره‌ها در جهات مختلف، وابسته به سالم بودن مفاصل بین مهره‌ای پشتی (فاست) و دیسک‌های بین مهره‌ ای است. این مفاصل در حمایت از ستون فقرات عمل می‌کنند. مفاصل فاست در ستون فقرات، به کمر انعطاف پذیری لازم را برای خم شدن و چرخیدن می‌دهند. اعصاب محیطی که از نخاع جدا می‌شوند، از بین این مفاصل خارج شده و به اندام‌ها می‌روند.

مفاصل بین مهره‌ای در حالت نرمال، دارای غضروفی هستند که به مهره‌ها کمک می‌کند تا به نرمی و بدون اصطکاک روی هم حرکت داشته باشند. هرکدام از این مفاصل به منظور محافظت در برابر ساییدگی، دارای مایعی به نام مایع سینوویال می‌باشند. حال اگر هرکدام از این مفاصل به دلیل آرتروز استخوانی دچار تورم و درد شوند، به آن سندرم مفصل فاست گفته می‌شود.

علل درد مفاصل فاست (سندروم مفصل فاست)

افزایش سن، آسیب دیدگی و یا فشار زیاد به مفاصل فاست می‌تواند موجب سندروم مفصل فاست شود. فشار بیش از انداره به مفاصل فاست می‌تواند به دلیل تخریب تدریجی دیسک‌ های بین مهره‌ ای باشد. نتیجه‌ی تخریب تدریجی دیسک‌ها، فروپاشی آنها است. که سبب کم شدن فاصله‌ی بین مهره‌ها می‌گردد. از طرفی هم کم شدن فاصله‌ی بین مهره‌ها در عملکرد مفاصل بین آنها تاثیر داشته و غضروف بین این مفاصل را تحت فشار قرار می‌دهد. حال وارد شدن فشار بیش از حد می‌تواند سبب از بین رفتن این غضروف شود.

در مراحل شدید آرتروز، غضروف و مایع سینوویالِ مفاصل بین مهره‌ای به طور کامل از بین رفته و بین استخوان مهره‌ها سطح تماس مستقیم ایجاد می‌شود. همین طور در اطراف مفاصل زائده‌های استخوانی شکل می‌گیرد. با تشکیل زائده‌های استخوانی در مفاصل فاست، کم کم محل خروج ریشه‌های عصبی تنگ شده و این اعصاب تحت فشار قرار می‌گیرند. همین طور که این زائده‌های استخوانی در حال گسترش هستند، به تدریج وارد مجرای اصلی ستون فقرات شده، نخاع را تحت فشار قرار داده و سبب تنگ شدن مجرای ستون فقرات می‌شوند که به آن تنگی مجرای ستون فقرات (Stenosis) می‌گویند.

مانند بسیاری از مفاصل، تغییرات دژنراتیو نیز می توانند موجب دردناک شدن مفاصل فاست شوند. بدون توجه به اینکه آیا جراحی در ستون فقرات انجام شده است یا خیر، به احتمال زیاد تخریب ستون فقرات به عنوان بخشی از روند پیری رخ می دهد. با این حال ، برخی از انواع جراحی ستون فقرات ممکن است موجب تغییراتی شوند که این تغییرات به نوبه خود می توانند مفاصل فاست را تحت تاثیر قرار دهند.

تاثیر جراحی ستون فقرات در سندوم مفاصل فاست

این مفاصل ممکن است پس از یک عمل جراحی برای درمان فتق دیسک یا فشرده شدن ریشه های عصبی در همان سطح نخاعی به تخریب خود ادامه دهند. به دنبال همجوشی ستون فقرات در یک سطح نخاعی ، حرکت سطح (های) کنار آن ممکن است تغییر کند تا تغییرات همجوشی ایجاد شده جبران شود. این تغییر در الگوی حرکت ممکن است باعث انحطاط و دردناک شدن بخش (های) مجاور شود. تشخیص درد مفاصل فاست بدون تزریق داخل این مفاصل مشکل است. در بیماران مبتلا به کمردرد ، درد ممکن است از بیش از یک منبع در ستون فقرات ایجاد شود. در حالی که جراحی ممکن است یک مشکل را برطرف کند ، درد مفاصل فاست ممکن است قبل از عمل جراحی ستون فقرات تشخیص داده نشده و بنابراین برطرف نشود.

گزینه‌ های درمانی برای درد مفاصل فاست

درمان درد مفاصل فاست ممکن است شامل یک یا ترکیبی از موارد زیر باشد:

• فیزیوتراپی
• دارو درمانی
• مراقبت های کایروپراکتیک/دستکاری دستی

اگر این درمانها نتوانند موجب تسکین درد شوند؛ روشهای دیگری از جمله استفاده از داروهای بی حس کننده به صورت تزریق در مفصل موثر واقع شود. اگر این تزریق‌ها باعث تسکین کوتاه مدت شود؛ ممکن است یک ریزوتومی برای سوزاندن اعصاب کوچک در مفصل انجام شود.

ریزوتومی فاست

ریزوتومی فاست (ابلیشن عصب) روشی است که برای درمان کمردرد یا درد گردن ناشی از مفاصل فاست دردناک، دیسک برآمده، آرتروز یا التهاب به کار می‌رود. در روش ریزوتومی فاست، فیبرهای عصبی بسیار ریز که سیگنال‌های درد را از مفاصل فاست به مغز منتقل می‌کنند، به شکل انتخابی با استفاده از شکلی از انرژی نابود می‌شوند.

ریزوتومی فاست با استفاده از شکلی از انرژی به نام فرکانس رادیویی (RF) انجام می‌شود. هنگامی که این تکنیک با RF انجام می‌شود، ابلیشن عصب فرکانس رادیویی (RFNA)نامیده می‌شود. RF از یک میدان انرژی الکترومغناطیسی با امواج رادیویی با فرکانس بسیار بالا ( ۴۰۰ هزار چرخش در ثانیه) استفاده می‌کند. RF از انرژی امواج رادیویی که از سر یک سوزن عایق (پروب) ارسال می‌شوند، استفاده می‌کند. پزشک می‌تواند مقدار کافی از انرژی را به منظور پختن یک عصب خاص، بدون از بین بردن بافت اطراف آن، به کار ببرد. ریزوتومی فاست را می‌توان با انرژی لیزر نیز انجام داد (لیزر ریزوتومی فاست)

ریزوتومی به طور موقت توانایی عصب برای انتقال سیگنال‌های درد به مغز را خاموش می‌کند. با گذشت زمان عصب مجدداً احیا می‌شود اما در طول این مدت به احتمال زیاد درد تسکین خواهد یافت. تسکین درد در این روش از ۹ ماه تا ۳ سال متغیر است. اکثر بیماران پس از ریزوتومی، حدود یک سال از درد تسکین خواهند یافت. ابلیشن عصب با فرکانس رادیویی (RFNA) نوع ریزوتومی مفصل فاست است.

تأکید می شود قبل از در نظر گرفتن هرگونه مداخله جراحی ستون فقرات، یک کار تشخیصی کامل برای تعیین همه علل کمر درد انجام شود. این فرایند امکان می دهد تا قبل از جراحی باز، با شناسایی همه دلایلی که ایجاد درد نموده‌اند؛ موثر بودن سایر روشهای غیرجراحی نیز مورد بررسی قرار گیرد و در صورت انتخاب جراحی باز، در حین عمل دقیقا همه علل ایجاد کننده درد برطرف گردد؛ تا بیمار پس از جراحی باز، همچنان مجبور به تحمل درد نباشد.

---

آدرس مطب : تهران، میدان آرژانتین، ابتدای خیابان الوند، ساختمان مرکزی پزشکان،طبقه اول
تلفن : 88670088 - 021

نظرات کاربران درباره این مطلب :حمیده تجسسی [ 1400-12-04 ]
سالاهاست دیسک خفیفی دارم.به تارگی دچار تنگی کانال شدم ودردتا پاها کشیده شدو سوزن سوزن شدن انگشت شصت پا .لطفا راهنمایی کنید .سپاسگذارم

نام و فامیل :
تلفن :
ایمیل :
متن پیـام :