ارتوکین تراپی چیست و چه کاربردی دارد؟

ارتوکین تراپی یکی از جدید ترین روش‌ های درمانی در حوزه بیماری‌ های مفصلی و عضلانی است که بدون جراحی و با استفاده از عوامل طبیعی موجود در خون بیمار انجام می‌ شود. این تکنیک با هدف کاهش التهاب، بازسازی بافت‌ ها و تسکین درد به‌ ویژه در آرتروز، آسیب‌ های ورزشی و مشکلات تاندونی کاربرد دارد. در این روش، پروتئین‌ ها و سیتوکین‌های ضد التهابی استخراج‌ شده از خون، دوباره به ناحیه آسیب‌ دیده تزریق می‌ شوند تا روند ترمیم تسریع شود. ارتوکین تراپی به دلیل اثرگذاری سریع، ایمنی بالا و بهبود عملکرد مفصل، به یکی از محبوب‌ ترین درمان‌ های غیرتهاجمی تبدیل شده است. در این مقاله به‌ طور جامع بررسی می‌ کنیم که ارتوکین تراپی چگونه عمل م ی‌کند و مهم‌ ترین کاربردهای آن کدام‌ اند.

ارتوکین تراپی چیست؟

ارتوکین‌ تراپی یک روش درمانی بیولوژیک است که با استفاده از سرم حاوی فاکتورهای ضد التهاب طبیعی بدن، التهاب و درد مفصل یا بافت آسیب‌ دیده را کاهش می‌دهد. این روش به ترمیم بافت مفصلی و کاهش پیشرفت آرتروز کمک کرده و می‌تواند جایگزین کم‌عارضه‌ای برای داروهای ضدالتهاب یا جراحی در برخی بیماران باشد. ارتوکین، برند اصلی آلمانی است که قبلاً کیت آن به این اسم وارد می‌شده است. با افزایش نرخ دلار و تغییر شرایط واردات، بسته‌بندی این کیت در شهر تبریز انجام می‌شود و با نام پروتوکین (Protokin) عرضه می‌شود. محتوای کیت و مکانیسم درمان دقیقاً همان ارتوکین اصلی است و تنها نام و بسته‌بندی تغییر کرده است؛ بنابراین از نظر اثرگذاری هیچ تفاوتی بین ارتوکین و پروتوکین وجود ندارد و هر دو همان عملکرد ضد التهاب و ترمیم بافت آسیب‌ دیده را دارند.

مزایای تزریق پروتوکین برای کاهش درد

مزایای تزریق پروتوکین برای کاهش درد را می‌توان در نکات زیر خلاصه کرد:

• درمان هدفمند و موضعی: دارو دقیقاً در ناحیه مشکل‌ دار تزریق می‌شود و اثرگذاری بالایی دارد.
• کاهش سریع درد و التهاب: با مهار التهاب و ترمیم بافت آسیب‌دیده، درد را در مدت کوتاهی کاهش می‌دهد.
• بهبود عملکرد مفصل و دامنه حرکتی: این روش به بازیابی فعالیت مفصل، افزایش تحرک و کاهش خشکی کمک می‌کند.
• ایمنی بالاتر نسبت به داروهای ضدالتهاب سیستمیک: چون اثر آن موضعی است، فشار کمتری به معده، کبد و کلیه وارد می‌شود.
• اثر ضد درد مداوم و طولانی‌مدت: این تزریق علاوه بر کاهش سریع درد، اثر طولانی‌تری نسبت به بسیاری از درمان‌های معمول دارد.
• جایگزین موثر برای جراحی در برخی بیماران: با کاهش التهاب و بازسازی بافت، می‌تواند نیاز به جراحی را به تعویق بیندازد یا حذف کند.
• کند کردن روند التهاب و جلوگیری از پیشرفت بیماری: پروتوکین شدت التهاب را کاهش می‌دهد و از بدتر شدن سریع مشکلات مفصلی یا عضلانی جلوگیری می‌کند.
• ساخته‌ شده از مواد طبیعی بدن (سرم ارتوکین): این درمان بر پایه مواد بیولوژیک طبیعی بدن است و هیچ افزودنی شیمیایی ندارد، بنابراین عوارض جانبی آن کمتر است.

کاربرد ارتوکین تراپی

ارتوکین‌تراپی برای درمان و کاهش درد در شرایط زیر به‌ کار می‌رود:

• افرادی که برای درمان با کورتیزول مناسب نیستند: تزریق کورتیزول برای برخی بیماران خطرناک است یا منع مصرف دارد، لذا ارتوکین‌تراپی می‌تواند جایگزینی ایمن‌تر و بی‌عارضه‌تر برای کاهش التهاب باشد.
• تغییرات دژنراتیو در مفاصل بین‌مهره‌ای: در افرادی که دچار ساییدگی یا تخریب تدریجی مفاصل ستون فقرات هستند، این روش می‌تواند التهاب را کاهش دهد و حتی در دردهای دیسکوژنیک (منشأ گرفته از دیسک) باعث تسکین قابل توجه شود.
• بیماران با آسیب رباط یا تاندون که به درمان‌های معمول پاسخ نداده‌اند: اگر آسیب‌های تاندونی یا رباطی با فیزیوتراپی، دارو یا روش‌های مرسوم بهتر نشده باشد، ارتوکین‌ تراپی می‌تواند روند ترمیم را فعال کرده و باعث کاهش درد و بازیابی عملکرد شود.
• بیمارانی که نمی‌توانند جراحی تعویض مفصل انجام دهند: چه به دلیل سن، شرایط پزشکی یا ترجیح شخصی، این افراد می‌توانند با ارتوکین‌ تراپی درد ناشی از مشکلاتی مانند دیسک کمر، کمر درد یا اختلالات ستون فقرات را بدون جراحی کنترل کنند.
• بیماران مبتلا به آرتروز درجه I تا III: این روش برای افرادی مناسب است که هنوز بیشتر غضروف‌های آنها سالم است و تخریب شدید مفصل رخ نداده است. ارتوکین‌ تراپی می‌تواند در آرتروزهای زانو، لگن، کمر و سایر مفاصل باعث کاهش التهاب و جلوگیری از پیشرفت بیماری شود.

افرادی که بهتر است از تزریق ارتوکین استفاده کنند

افرادی که بهتر است از تزریق ارتوکین استفاده کنند معمولاً شامل گروه‌ های زیر هستند:

• بیمارانی که آسیب رباط یا تاندون دارند و به روش‌های درمان معمولی پاسخ مناسبی نگرفته‌اند.
• افرادی که مصرف داروهای ضدالتهاب یا تزریق کورتیزول برای آن‌ها مناسب نیست یا عوارض جانبی دارد.
• افرادی که دچار تغییرات دژنراتیو در مفاصل بین‌مهره‌ای هستند، از جمله دردهای دیسکوژنیک ستون فقرات.
• بیماران مبتلا به آرتروز درجه I تا III که غضروف‌ها هنوز بخش عمده‌ای سالم دارند و التهاب شدید مفصل وجود ندارد.
• بیمارانی که به دلیل شرایط جسمانی یا ترجیح شخصی نمی‌توانند جراحی تعویض مفصل انجام دهند یا کاندید مناسبی برای آن نیستند.

نحوه انجام ارتوکین تراپی

در روش ارتوکین‌ تراپی، ابتدا از بیمار خون گرفته می‌شود که این کار مشابه نمونه‌گیری‌های معمول آزمایشگاهی بوده و دردناک نخواهد بود. خون گرفته شده در دمای ۳۷ درجه سانتی‌گراد نگه داشته می‌شود تا تولید آنتاگونیست اینترلوکین ۱ تحریک گردد. سپس با استفاده از سانتریفیوژ آزمایشگاهی، اجزای خون جداسازی شده و پروتئین مفید آن استخراج می‌شود. مواد به‌دست آمده در آمپول پر شده و آماده تزریق می‌شوند و با کمک سی‌تی‌اسکن به ناحیه دردناک زانو تزریق می‌گردند. این تزریقات معمولاً ۱ تا ۲ بار در هفته انجام شده و درمان کامل زانو درد معمولاً به ۶ تزریق نیاز دارد، هرچند بسته به شدت آسیب، تعداد جلسات ممکن است متفاوت باشد.

عوارض ارتوکین تراپی

ارتوکین‌ تراپی یک روش کاملاً طبیعی و مبتنی بر اصول بیولوژیک بدن است، بنابراین عوارض جانبی آن بسیار نادر است. شایع‌ ترین واکنش‌ها معمولاً پاسخ‌ های طبیعی بدن به تزریق هستند و عبارتند از:

• واکنش آلرژیک: بروز حساسیت یا آلرژی بسیار نادر است و بیشتر بیماران آن را به خوبی تحمل می‌ کنند.
• درد و خشکی مزمن زانو: برخی بیماران ممکن است پس از تزریق، درد یا خشکی مزمن زانو را تجربه کنند.
• خطر عفونت و خونریزی موضعی: همانند هر تزریق دیگر، احتمال عفونت یا خونریزی کوچک وجود دارد.
• عدم تأثیرگذاری تزریقات: در برخی موارد، اثر تزریق فوراً مشخص نمی‌ شود و نیاز به جلسات تکمیلی است.
• احساس فشار در زانو: برخی افراد تا ۲۴ ساعت پس از تزریق فشار یا سنگینی در زانوی خود احساس می‌کنند.
• تورم و بی‌ حسی موضعی: ممکن است اطراف محل تزریق تورم یا بی‌ حسی کوتاه‌مدت ایجاد شود که معمولاً تا ۲ ساعت طول می‌ کشد.

تعداد جلسات و ماندگاری ارتوکین تراپی

تعداد جلسات و ماندگاری ارتوکین تراپی معمولاً بین ۳ تا ۶ جلسه با فواصل یک هفته‌ای است تا اثر درمانی بهینه حاصل شود. اثرات کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل معمولاً از چند هفته پس از شروع درمان قابل مشاهده است و می‌تواند تا ۶ تا ۱۲ ماه ماندگاری داشته باشد. بسته به شدت آسیب و پاسخ بدن بیمار، ممکن است نیاز به جلسات تکمیلی برای مواردی مانند ارتوکین تراپی زانو باشد.

نکات قبل از ارتوکین تراپی

نکات قبل از ارتوکین‌ تراپی که رعایت آنها به افزایش ایمنی و اثربخشی درمان کمک می‌ کند، شامل موارد زیر است:

• آمادگی جسمانی بیمار: در روز تزریق بیمار باید در وضعیت آرام و بدون التهاب حاد در محل تزریق باشد تا اثر دارو بهینه باشد.
• پرهیز از فعالیت شدید: ۲۴ ساعت قبل از تزریق از ورزش سنگین یا فعالیت‌هایی که مفصل را تحت فشار قرار می‌دهند خودداری شود.
• رعایت نکات بهداشتی: ناحیه تزریق باید تمیز باشد و در صورت وجود عفونت پوستی یا زخم فعال در ناحیه مفصل، تزریق به تعویق بیفتد.
• خودداری از الکل و غذاهای پرچرب: مصرف الکل و چربی زیاد می‌تواند کیفیت خون را کاهش دهد و در نتیجه اثر تزریق ارتوکین کمتر شود.
• مشاوره کامل با پزشک: پیش از شروع درمان، وضعیت مفصل، شدت آسیب و سابقه پزشکی بیمار بررسی شود تا مناسب بودن ارتوکین‌تراپی مشخص گردد.
• خوردن صبحانه سبک: خوردن وعده‌ای سبک ۲۴ ساعت قبل از خون‌گیری انرژی بدن را حفظ می‌کند و از افت قند خون یا سرگیجه پس از خون‌گیری جلوگیری می‌کند.
• نوشیدن ۲ تا ۳ لیتر آب: هیدراته بودن بدن باعث می‌شود خون‌گیری راحت‌تر انجام شود و گردش خون به خوبی برقرار باشد؛ زیرا حدود ۳۰ تا ۶۰ میلی‌ لیتر خون از شما گرفته می‌شود.
• اطلاع‌ رسانی درباره داروها: مصرف داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی، رقیق‌ کننده‌ های خون یا داروهای خاص باید به پزشک اطلاع داده شود؛ زیرا ممکن است بر اثربخشی تزریق تأثیر بگذارد.

مراقبت های بعد از تزریق ارتوکین

مراقبت‌ های بعد از تزریق ارتوکین نقش مهمی در افزایش اثربخشی درمان و کاهش عوارض جانبی دارد و عبارتد از:

• استفاده از یخ یا کمپرس سرد: در صورت تورم یا درد خفیف در محل تزریق، کمپرس سرد می‌تواند به کاهش التهاب و راحتی کمک کند.
• پیگیری منظم با پزشک: جلسات بعدی ارتوکین و بررسی وضعیت مفصل برای ارزیابی اثربخشی و تصمیم‌گیری درباره تزریق‌های تکمیلی اهمیت دارد.
• استراحت کوتاه مدت: پس از تزریق توصیه می‌شود که به مدت ۴۸ ساعت از فعالیت شدید خودداری کنید و مفصل تحت فشار زیاد قرار نگیرد. همچنین از شنا کردن، فعالیت‌های شدید، سونا و گرمای شدید دوری کنید.
• پرهیز از داروهای ضدالتهاب قوی: حداقل ۷ روز پس از تزریق، مصرف داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی را بدون مشورت پزشک محدود کنید تا اثر ارتوکین کاهش نیابد. از معایب ارتوکین تراپی، کاهش اثر درمان در صورت مصرف همزمان داروهای ضدالتهاب است.
• فعالیت ملایم و فیزیوتراپی: پس از استراحت اولیه، انجام حرکات نرم و فیزیوتراپی زیر نظر پزشک به بازیابی دامنه حرکتی و تقویت مفصل کمک می‌کند. همچنین لازم است برای گرفتن نتیجه‌ی مناسب، در یک برنامه توانبخشی شرکت کنید تا عارضه‌های زمینه‌ای و مشکلات مربوطه نیز در صورت وجود شناسایی و درمان شوند.

هزینه ارتوکین تراپی چقدر است؟

هزینه ارتوکین تراپی به‌ طور قابل توجهی تحت تأثیر قیمت کیت‌ های ارتوکین وارداتی است؛ چون این کیت‌ ها تکنولوژی پیشرفته‌ ای دارند و بخش زیادی از هزینه را تشکیل می‌ دهند. از آنجایی که قیمت ارز نوسان دارد، هزینه نهایی برای بیمار نیز متغیر است و نمی‌توان یک عدد ثابت را برای همه جلسات تعیین کرد. همچنین تعداد جلسات مورد نیاز که بر اساس شدت آسیب مفصل یا بافت متفاوت است، هزینه کل درمان را تغییر می‌ دهد. به علاوه، تزریق ارتوکین معمولاً تحت تصویربرداری (مثل فلوروسکوپ یا سونوگرافی) انجام می‌ شود تا دقت تزریق بالا باشد، که این موضوع نیز بر هزینه نهایی تاثیر دارد. در نهایت، تعیین هزینه دقیق ارتوکین تراپی صرفاً پس از ارزیابی بالینی، تصویربرداری مفصل و محاسبه تعداد کیت‌ ها و جلسات امکان‌ پذیر است.

با تزریق ارتوکین درد و التهاب را کم کنید

با تزریق ارتوکین می‌توان التهاب و درد مفصلی را به شکل قابل توجهی کاهش داد و روند تخریب مفصل را کندتر کرد. این روش با استفاده از سرم غنی‌شده از پروتئین‌ های ضدالتهابی، به ترمیم بافت و بهبود عملکرد مفصل کمک می‌ کند. بسیاری از بیمارانی که پیش‌ تر تنها به درمان‌ هایی مانند پی آر پی زانو در تهران می‌ پرداختند، اکنون ارتوکین را به‌ عنوان گزینه‌ای موثرتر و بادوام‌تر انتخاب می‌کنند. ارتوکین علاوه بر کاهش درد، دامنه حرکتی مفصل را نیز به‌تدریج بهبود می‌بخشد و نیاز به داروهای ضدالتهاب را کم می‌ کند. این روش برای کسانی مناسب است که نمی‌خواهند به سراغ جراحی بروند یا به دنبال درمانی کم‌عارضه‌ تر هستند. همچنین انجام درمان زیر نظر متخصصی باتجربه مانند دکتر نقره کار می‌ تواند نتیجه نهایی و اثربخشی ارتوکین تراپی را به‌ مراتب افزایش دهد.